100 Yıllık Dış Siyaset
Lozan’da “ben bu sandalyeye oturmam” diyen İsmet Paşa’nın bu çıkışından sonra diğer ülkelerin yöneticilerinin oturduğu koltuklardan biri getirilmişti. Ve aylar sonra ülkemizin kuruluşunu tanıyan belge imzalanmıştı.
Bu dış siyasetteki(dış topraklarda) ilk çıkış Hatay sorunundaki askerleri o bölgeye kaydıran ve çeşitli belgelerle diplomatik atağa kalkan ülkemizin 1939’da Hatay’ı anavatanımıza katılmasına sebep olmuşdur. Bunlar aslında ülkemizin Osmanlının son dönemindeki başarısızlığının ardından halk üzerindeki psikolojik yıkımın yeniden dirilişiydi. II. Dünya savaşında da buna benzer durumlar oldu. Bir yandan Almanlar bir yandan İngilizler kendi taraflarında savaşa girmemizi istediler ama “İsmet Paşa” ülkeyi o dönemde savaşa sokmayarak belki ülkemize “sessiz ambargo” uygulanmasına rağmen ülkemizi uçurumun kenarından kurtarmıştır.
Daha sonra Kore savaşı nedeniyle ülkemiz o bölgeye asker yollayarak dünya barışına olan desteğini tüm dünyaya tekrar göstermiştir. Ve dış siyasette bu savaştan sonra yeni rolümüzü almıştık.
1960 darbesiyle yara alan demokrasimiz 1974 Kıbrıs Savaşına giden yolda istediğimizi büyük ölçüde alarak kimilerine göre tam zafer olmasa da benim için zaferdi… En azından daha önceki dönemlere göre… Ve 1980 darbesinden sonra gelişen konjonktürde atılan adımlar.
Ülkemizin dış siyasette olan başarısızlıkları elbette vardır. Ama bir sınavda 20 sorunun hepsini cevaplayamadığımız zaman bu bizim tembel bir öğrenci olduğumuzu göstermez.15 tane cevapladığımız zaman bu bizim başarılı olduğumuzu gösterir. Ama bir sonraki sınavda en az 16 tane cevaplamamız gerektiğini unutmamalıyız. Bu açıdan dış siyasete baktığımızda yıllardır eleştirilen yönlere değil de bir de neleri kazandığımıza bir bakalım.
Günümüzde dış siyasette önemli bir dış siyaset politikası izlemekteyiz. Özellikle komşularla sıfır sorun odaklı bir iletişim ülkemizin gücünü artırır. Mesela “karşılıklı vize” kaldırımı buna örneklerden sadece biridir. Ayrıca sorunlu ülkelerin arasını bulmak için “arabuluculuk” kelimesi ile yakıştırılan sıfat bunu kanıtlar v.s …
Gerek medya gerek muhalif siyasetçilerimiz dış siyaset konu olduğunda açık açık her konuyu konuşmak istiyorlar. Bence bu çok yanlış. Dış siyaset büyük ülkelerde 100 yıllık projelerdir. Onlar ulu orta bunları dillendirmezken biz neden dillendiriyoruz. Çok merak ediyorsanız çekersiniz ilgilileri bir kenara bu konuları konuşursunuz.
Terör konusunu çözdüğümüz an zaten bu bölgedeki rolümüz 10 kat daha artacaktır bu nedenle dış siyasetimizdeki yanlışlarımızı ve doğrularımızı tekrar gözden geçirelim ama bunu ulu orta değil. Ve bunu “ortak bir akılla” düşünelim.
Dış siyasetteki bazı yanlışlarımız olmuş olabilir ama buna rağmen umutsuzluğa düşmeyelim. Bu yazıda belirttiğim ve birçoğunu belirtmediğim birçok olumlu hareketimiz var. O nedenle biz çok büyük bir ülkeyiz. Dış siyasette 100 yıllık projeler en büyük dileğimdir.
Sezer ÇALIŞKANOĞ
11.45 / 13 Temmuz 2010 |
